Breane smelta mykje i 2014
Norsk Bremuseum har utført årlege målingar av frontposisjonen på fire brear. 2014 blir eit dårleg år for breane.
I fleire år har vi målt lengdeendringar på brear i Fjærland. Det starta med Store Supphellebreen i 1992 medan vi tok til med Bøyabreen i 2003. I dei seinare åra har desse breane minka, noko som har gjort at vi har starta med målingar på to brear til. Det er Vetle Supphellebreen som vi starta å måle i 2011 og Haugabreen (i Jølster) i fjor.
Haugabreen oktober 2014. Foto: Pål Gran Kielland.
Resultata frå målingane dreg alle i same retning:
Store Supphellebreen -18 meter
Bøyabreen -65 meter
Vetle Supphellebreen -31 meter
Haugabreen -13 meter
Medan målingane av Vetle Supphellebreen og Haugabreen vert gjort direkte på aktive brearmar, vert målingane av Store Supphellebreen og Bøyabreen gjort på regenererte brear. Det vil seie brear som er danna av isras og snøskred frå breen og fjellet over seg. Dei regenererte breane kan difor variere ein del alt etter kor rasa legg seg. I år har det vore observert liten rasaktivitet slik at dei regenererte breane ikkje har kunne lagt på seg noko særleg. I tillegg har smeltesesongen vore varmare enn normalt og dei ligg ikkje særleg høgt over havet; Bøyabreen 150 m.o.h. og Store Supphellebreen 60 m.o.h. Resultatet er at dei minkar, særleg Bøyabreen med 65 meter medan Store Supphellebreen trakk seg 18 meter attende.
Bøyabreen oktober 2014. Foto: Pål Gran Kielland.
Frontane vi målar på Haugabreen og Vetle Supphellebreen ligg høgare til fjells enn dei regenererte breane og skal difor vera meir robuste mot sommarsmeltinga. Haugabreen (om lag 900 m.o.h.) trakk seg 13 meter attende, medan Vetle Supphellebreen (om lag 750 m.o.h.) minka med 31 meter. Desse tala viser at den varme sommaren har tæra på isen også høgare til fjells i 2014, noko som har vorte observert fleire stader. Mellom anna i området ovanfor starten av brefallet (1200 m.o.h.) til Bøyabreen har det smelta fram gamal blåis i 15-1600 meters høgde.
Brefallet til Bøyabreen september 2014. Foto: Pål Gran Kielland.
Målingane vert gjort for NVE (Noregs Vassdrags- og Energidirektorat).